AİDS NEDİR?

İlk defa 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde bir grup homoseksüel erkekte ve Haiti'den gelen göçmenlerde ender rastlanan Pnömocystitis carinii pnömonisi (PCP) ve Kaposi sarkomu (KS) vakalarının tespit edilmesi ile AIDS hastalığı tanımlanmıştır. Bu enfeksiyonlar tedaviye iyi cevap vermemekte ve hastalık ölümle sonuçlanmaktaydı. Araştırmacılar bu hastalığın daha önce literatürde rastlanmayan yeni bir hastalık olduğu konusunda birleşerek bu yeni hastalığa "AIDS" (Akkiz ımmün Yetmezlik Sendromu, Acquired Immune Deficiency Syndrome) adını vermişlerdir. 1983 yılında AIDS'e neden olan virüs HIV (ınsan ımmün Yetmezlik Virüsü, Human Immune Deficiency) izole edilmiş olup, bu virüs vücudun savunma gücünü zayıflatmakta, yıkmakta ve normal koşullarda tedavi edilebilen hastalıklar, savunma gücü yetersiz kaldığından tedavi edilememektedir.

DÜNYADA HIV/AIDS

DSÖ, (Dünya Sağlık örgütü) Aralık 2002 verilerine göre dünyada 42 milyon HIV ile enfekte kişi olduğunu ve hastalığın tanımlandığı 1981 yılından beri 27.8 milyon kişinin hayatını bu hastalıktan kaybettiğini bildirmektedir.

Aralık 2002 verilerine göre:
HIV/AIDS ile yaşayan:

Total   42 milyon
Erişkin: 15-49 yaş 38.6 milyon
  Kadın 19.2 milyon
  15 yaş altı 3.2 milyon


2002 yılı içinde HIV ile yeni enfekte vakalar:

Total   5 milyon
Erişkin: 15-49 yaş 4.2 milyon
  Kadın 2 milyon
  15 yaş altı 800 000


2002 yılında AIDS'den Ölenler:

Total   3.1 milyon
Erişkin: 15-49 yaş 2.5 milyon
  Kadın 1.2 milyon
  15 yaş altı 610 000

 

TÜRKİYE'DE HIV/AIDS

Tüm dünyada HIV/AIDS vakalarının hızla arttığı gözlenirken Türkiye'nin bu salgının dışında kalması beklenmemektedir. ülkemizde ilk defa 1985 yılında bir AIDS basamağına ulaşmış ve bir HIV pozitif hasta olduğu bildirilmiş, daha sonra her yıl HIV/AIDS vaka sayılarında giderek artma gözlenmiştir. Eldeki verilerin dikkatle incelenmesi ve analizlerin yapılması ülkemizde yaşanan salgının türü hakkında bilgi verebilecektir.
ülkemizde T.C. Sağlık Bakanlığı Haziran 2002 verilerine göre 1429 HIV/AIDS vakası vardır. Bunların 431'i AIDS basamağına ulaşmış, 998 kişi ise HIV pozitiftir. Ancak virüs eğer cinsel temas ile alındı ise, hastalığın belirtisiz geçen döneminin 8-10 yıl gibi uzun süreli olması, cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda kişilerin sağlık kurumlarına yeterli başvurularının olmamaları, kayıt sistemlerinin yeterli çalışmaması, bu sayının gerçekleri yansıtmadığını düşündürmektedir.
Türkiye'de en sık 15-49 yaş arası HIV/AIDS vakalarına rastlanmaktadır ve erkeklere %68.6, kadınlara % 31.35 oranında rastlanmaktadır.

Türkiye'de HIV/AIDS vakalarının yıllara göre dağılımı
(31 Haziran 2002, T.C. Sağlık Bakanlığı)

YILLAR AIDS HIV(+) TOPLAM
1985 1 1 2
1986 2 3 5
1987 7 27 34
1988 9 26 35
1989 11 20 31
1990 14 19 33
1991 17 21 38
1992 28 36 64
1993 29 45 74
1994 34 52 86
1995 34 57 91
1996 37 82 119
1997 38 105 143
1998 29 80 109
1999 28 91 119
2000 46 112 158
2001 40 144 184
2002 27 77 104
TOPLAM 431 998 1429